Kocioł olejowy czy na drewno?
Ze względu na koszty ogrzewania, a także koszt samej inwestycji, uwzględniając także komfort użytkowania i niezwykle szerokie możliwości wyboru typu urządzenia, zalecane jest stosowanie gazu ziemnego jako nośnika energii dla celów ogrzewania i podgrzewania ciepłej wody użytkowej. W szczególności takie rozwiązanie jak gazowy kocioł kondensacyjny wspomagany dodatkowo pracą kolektorów słonecznych, zapewnia niskie koszty ogrzewania – poniżej kosztów eksploatacji kotła węglowego, który przez wielu użytkowników był, czy też jest postrzegany jako najtańsze w pracy źródło ciepła. Oczywiście komfort użytkowania kotła gazowego nie ma nic wspólnego z komfortem, jakie oferuje kocioł węglowy. Wygodę, bezpieczeństwo, czystość i jakość pracy trudno jest wycenić, na pewno każdy z użytkowników, który dokonał zmiany kotła węglowego na gazowy potwierdzi jak wiele na tym zyskał w różnym wymiarze.
Rys. Kompaktowa centrala grzewcza Viessmann w połączeniu z kolektorami słonecznymi i zaawansowanym systemem regulacji to najbardziej wydajne i najwygodniejsze rozwiązanie dla ogrzewania domu jednorodzinnego
Jak wyglądają wobec siebie koszty ogrzewania domu w oparciu o różne nośniki ciepła? Można zobrazować to na wykresie wskaźnika PLN/kWh, gdzie kWh jest jednostką ciepła i np. spalanie 1 m3 gazu ziemnego lub 1 dm3 oleju opałowego daje w przybliżeniu 10 kWh ciepła.
Rys. Porównanie kosztów uzyskania 1 kWh ciepła dla różnych rodzajów paliw
W sytuacji, gdy budynek nie jest położony blisko sieci gazowej, do wyboru pozostają takie rozwiązania jak:
- kocioł na paliwo stałe – drewno
- kocioł na olej opałowy
- kocioł na gaz płynny
- pompa ciepła
Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że w bliskiej przyszłości nasz budynek będzie mógł być zasilany gazem ziemnym, to warto rozważyć zakup kotła na gaz płynny. Co prawda gaz płynny nie jest tanim paliwem (Uwaga: podane koszty mogą różnić się od chwilowych cen rynkowych, gdyż ceny paliw opartych o dostawy indywidualne ulegają wahaniom, a także mogą się różnić od siebie na terenie kraju), ale ten sam kocioł można w bardzo łatwy i szybki sposób przezbroić na eksploatację z gazem ziemnym.
Ogrzewanie olejem opałowym
Inną alternatywą jest olej opałowy. To wygodne w pracy rozwiązanie, wymagające zazwyczaj 1-2 dostaw paliwa w ciągu roku do domu. Nowoczesne kotły olejowe, są już oferowane jako kondensacyjne, co jeszcze do niedawna było domeną jedynie kotłów gazowych. Ceny oleju opałowego ulegają jednak znacznym wahaniom i należy zaplanować moment jego zakupu w ciągu roku, przeważnie – znacznie wcześniej niż rozpoczyna się sezon grzewczy. Eksploatacja kotła olejowego będzie droższa od gazowego, jednak przy zastosowaniu kolektorów słonecznych ten koszt będzie niższy. W przypadku takich kotłów, jak właśnie stojące kotły olejowe czy na paliwo stałe, zastosowanie kolektorów słonecznych ma duże znaczenie, ponieważ w okresie letnim sprawność ich pracy jest znacznie niższa niż w sezonie grzewczym. Praca na podgrzewanie ciepłej wody użytkowej wymaga zazwyczaj 2-3 startów kotła w ciągu dnia, co wiąże się z dużymi stratami rozruchowymi (nagrzewanie wody w kotle) i postojowymi (ciepło jest tracone, a nie wykorzystane dla instalacji grzewczej).
Rys. Ponieważ w okresie letnim sprawność kotłów olejowych jest niższa, to nawet zastosowanie kotła kondesacyjnego powoduje wysokie koszty ekploatacji. Instalacja kolektorów słonecznych może te okszty wydatnie zmniejszyć
Kotły olejowe zapewniają wysoki poziom komfortu użytkowania, niemal jak dla kotłów gazowych. Nowoczesna automatyka umożliwia dostosowanie ich pracy do wymagań użytkowników i specyfiki instalacji grzewczej. Należy również zaznaczyć, że większość kotłów olejowych także pozwala na zmianę paliwa na gaz ziemny, co nie jest już jednak takie tanie, jak dla kotłów na gaz płynny. Wymaga to bowiem wymiany całego palnika wentylatorowego.
Ogrzewanie drewnem
Atrakcyjnym rozwiązaniem może być zastosowanie kotła na drewno. W porównaniu do węgla, jest to paliwo czyste i uważane za przyjazne środowisku, gdyż jego spalanie ma zerowy bilans emisji CO2 (tyle ile pochłania w okresie wzrastania drzewo, tyle wydziela podczas spalania). Istnieje wiele form drewna opałowego od najbardziej popularnych – szczap, polan, po wysoko przetworzone, jak brykiety czy pelety (granulat). Spalanie szczap pozwala na uzyskiwanie niskich kosztów eksploatacji, w zasadzie najniższych obok pracy pompy ciepła, ale wiąże się z koniecznością ręcznego załadunku i stałej obsługi kotła. Znacznie wyższy komfort użytkowania uzyskuje się przy kotłach na pelety, które pracują w trybie pełnej automatyki – całkiem podobnie jak kotły gazowe, czy olejowe. Pelety są transportowane na miejsce cysterną lub w workach. Kocioł może być wyposażony w podajnik paliwa, samoczynnie pobierający je z magazynu. Palnik kotła samoczynnie się włącza i wyłącza. Tak więc jest to rozwiązanie o maksymalnym komforcie pracy, a koszty eksploatacji są wyraźnie niższe niż dla kotłów olejowych. W porównaniu do kotłów olejowych, wyższy może być jednak koszt inwestycji i w zasadzie brak możliwości przezbrojenia na inne paliwo. Pelety są także stosunkowo nowym paliwem w porównaniu do oleju opałowego, stąd też mniejsza jest liczba ich dostawców.
Rys. Wykorzystanie przez kobioł Vitoligno pelletów zamiast polan zapewnia jego bezobsługową pracę
Przesłanki ku wyborowi najlepszego paliwa grzewczego
A zatem, czym kierować się przy wyborze kotła, w przypadku, gdy nasz dom nie ma podłączenia do sieci gazowej?
- perspektywą podłączenia sieci gazowej – czy jest taka możliwość, czy też nie…
- miejscem dla zabudowy kotła w budynku, możliwością magazynowania paliwa
- dostępnością paliwa w regionie
- oczekiwaniami po stronie obsługi (czas na obsługę jaki możemy przeznaczyć)
- kosztami inwestycji i eksploatacji